БАРКОРЫН БАРААН ЗАХ

Barkor Market (Баркорын зах) бол Төвөдийн нийслэл Лхаса хотын хамгийн алдартай, түүхэн худалдааны төв бөгөөд энэ зах нь нутгийн иргэд, жуулчдын хувьд чухал ач холбогдолтой газар юм. Энэхүү зах нь Жоканг хийд-ийн эргэн тойронд байрладаг бөгөөд жижиг гудамжуудын сүлжээгээр хүрээлэгдсэн байдаг. Жоканг хийд нь Төвөдийн буддизмын хамгийн ариун, чухал сүмүүдийн нэг бөгөөд баркор захын худалдааны хэсгүүд нь энэ сүм хийдийн ойр орчимд өрнөнө.

Төвөд үндэстэний малгай

Баркорын зах нь худалдааны талбараас гадна Төвөдийн уламжлалт соёлын баялаг өвийг мэдрэх газар бөгөөд нутгийн иргэдийн өдөр тутмын амьдралын хэв маягийг ажиглах, соёлын болон шашны эд зүйлсийг судлах, худалдан авах боломжийг санал болгодог. Жуулчид Төвөдийн хүмүүсийн шашны сүсэг бишрэлийг илтгэх ёслол, мөргөл үйлдэх замаар алхаж, худалдааны төвд соёлын өв уламжлалтай танилцана.

Энд худалдаалагддаг гол бараанууд:

1. Шашны эд зүйлс: Баркорын зах нь Төвөдийн буддизмтай холбоотой олон төрлийн шашны эд зүйлсээр алдартай. Эдгээрт дугуй залбиралтын хүрд (мөргөл үйлдэхэд эргүүлдэг хүрд), суварга, бүс, очир зэрэг эд зүйлс орно. Эдгээр нь Төвөдийн сүсэгтэн олон хүмүүсийн хувьд чухал ач холбогдолтой бэлгэ тэмдгүүд юм.
2. Гар урлалын бүтээлүүд: Төвөдийн гар урлал дэлхий даяар алдартай. Зах дээр гар урлалын бүтээлүүдийг ихээр худалдаалдаг бөгөөд үүнд зүүлт, модон сийлбэр, хувцасны хээ, баримал зэрэг олон төрлийн хийц орох болно. Төвөдийн хүмүүсийн бүтээсэн эдгээр гар урлал нь нутгийн уламжлалт соёлыг илэрхийлэх гол хэсэг юм.
3. Төвөдийн уламжлалт хувцас: Орон нутгийн хүмүүсийн хэрэглэдэг ноосон хувцас, үсэг малгай, гоёл чимэглэл зэрэг уламжлалт хувцасны загваруудыг зах дээрээс олох боломжтой.
4. Төвөдийн үнэртэн: Төвөдийн ариун ёслолын эд зүйлсийн нэг болох анхилуун үнэртэн болон утлага нь байгалийн түүхий эдээр хийгддэг. Энэ нь буддын шашны ёслол болон гэр орноо ариусгахад өргөн ашиглагддаг.
5. Эрдэнийн чулуу, үнэт эдлэлүүд: Төвөдийн соёлд гүн гүнзгий ууссан эдгээр хагас үнэт чулуу, үнэт эдлэлүүд нь оюун санааны болон гоо зүйн чухал бэлгэдэл болж ирсэн. Энэ төрлийн бараа бүтээгдэхүүн нь маш их сонирхол татдаг.

Баркорын захын онцлог:

1. Мөргөл зам (Кора): Баркор зах нь Лхасын хамгийн ариун газруудын нэг болох Жоканг хийдийг тойрон хүрээлсэн байдаг. Энэхүү замыг даган мөргөл үйлддэг бөгөөд Төвөдийн буддистуудын хувьд мөргөл үйлдэх "кора" гэж нэрлэгддэг зан үйл нь сүсэг бишрэлийн чухал хэсэг юм. Жуулчид энэ замаар алхахдаа нутгийн иргэдийн шашны зан үйлийг ажиглах боломжтой.

2. Соёлын солилцоо: Баркорын зах нь зөвхөн Төвөдийн соёлыг сурталчлахаас гадна бусад үндэстний соёл, урлаг, түүхтэй хослон, арилжаа худалдаа эрхэлдэг цэг болсон. Төвөдийн соёл, урлаг, гар урлалын олон төрлийн бүтээгдэхүүнүүдийг жуулчид болон нутгийн иргэд худалдан авдаг бөгөөд энэ нь соёлын солилцооны нэгэн хэлбэр болдог.

Баркор зах дээр жуулчдын хувьд юу сонирхолтой вэ?

• Төвөдийн амьдралын хэв маягтай танилцах: Баркор зах нь Лхас дахь арилжааны төв төдийгүй Төвөдийн ард түмний өдөр тутмын амьдрал, түүх, соёлын нэгэн хэсэг болсон. Энэ газарт орчин үеийн худалдааны үйл ажиллагаа өрнөхийн зэрэгцээ, эртний уламжлалт ёслолын эд зүйлс, гар урлалын бүтээлүүд худалдаалагдаж байгаа нь Төвдийн соёлын түүхийг гүнзгий мэдрэх боломжийг олгодог.

• Түүхэн уур амьсгал: Зах нь Төвөдийн өвөрмөц барилга архитектур болон гудамжны өвөрмөц үзэмжийг хадгалсаар ирсэн. Захын хөл хөдөлгөөн, худалдааны их эргэлттэй орчинд Төвөдийн эртний түүхэн болон шашны соёлыг мэдэрч, үзэх боломжтой.

Нэмэлт сонирхол татахуйц зүйлс:

• Баркорын зах дээр орчин үеийн болон уламжлалт Төвөдийн олон талт гар урлалын бүтээлүүдийг харж, худалдан авах боломжтой бөгөөд үүнээс гадна Төвдийн буддизмын түүх, сүсэг бишрэлийн талаар илүү их мэдээлэл олж авах боломжтой.
• Жуулчид мөргөл үйлдэх хүмүүсийн мөргөлийн замыг даган алхахдаа орон нутгийн шашны уламжлал, ёс зүйн тухай гүн гүнзгий ойлголттой болж, Төвөдийн өвөрмөц соёлыг бүрэн мэдэрнэ.

Бүхэлдээ, Баркорын зах нь зөвхөн худалдааны төв бус, Төвөдийн ард түмний уламжлал, ёс заншил, соёлын өвийн нандин дурсамжийг хадгалсан газар тул Лхасад зочлох ямар ч жуулчны заавал үзэх ёстой газруудын нэг юм.

 

Exploring Tsagaan Del Cave: A Hidden Gem in Dornogovi Province

Nestled on Tsagaan Del Mountain in Airag Sum, Dornogovi Province, at coordinates N45°37'31.9", E109°06'25.4", and an altitude of 1133 meters, lies one of Mongolia's most intriguing natural wonders: Tsagaan Del Cave. This remarkable cave is the largest of its kind in Mongolia, with a total length of 607 meters and a volume of 53,007 square meters.

Tsagaan Del Cave is distinguished by its four main tunnels and two expansive halls. The cave’s formation is adorned with a stunning array of fluorspar crystals, making it a striking geological feature. The cave’s height ranges from 1 to 9 meters on average, with some areas reaching up to 10 meters. With two entrances, the cave offers a free-roaming experience for visitors.

During our visit, we observed a small amount of water present in some sections of the cave, and we could see water seeping from certain parts of the cave walls. Unfortunately, the cave's entrance has suffered damage due to local mining activities. Local miners have extracted fluorspar at the cave’s mouth, causing noticeable harm.

The cave holds historical significance and is well-known among the local community. Bor-Ovgën and Dondogdulam, who reside at Dert’s Well, shared the intriguing story of Tsagaan Del Cave's discovery. In the 1960s, a group of prisoners mining feldspar in Tsagaan Del Mountain parked their car in front of the cave entrance and went to a nearby teahouse. Upon returning, they found that their car had vanished, leading to the accidental discovery of Tsagaan Del Cave.

Given the cave’s fragile state, it is crucial to place Tsagaan Del Cave under state protection to preserve its natural beauty and safeguard it from further damage. During our exploration, we could distinctly feel the impact of nearby blasting activities. The tremors were palpable, and the thought of a potential cave collapse was unsettling.

Historically, the cave has served as a milking place in summer and a food storage area in winter for local residents. Despite the 36-degree heat outside, the cave maintained a cool and refreshing temperature, providing a natural respite.

To ensure the preservation of this natural wonder, immediate action is needed to clean and protect Tsagaan Del Cave, securing its future for generations to come.